PANİK ATAK
PANİK ATAK NEDİR?
Gerçekte herhangi tehlikeli bir durum olmadğı halde kişinin yoğun korku duyması, kendisini tehlikeli bir durum içinde hissetmesi halidir. Genellikle bireyde aniden gelen fiziksel ve duygusal belirtilerle vücudun yüksek oranda strese maruz kalma durumudur. Panik atak genelde hayatımızda belirgin düzeyde değişiklik yaratacak olaylar yaşandığında ortaya çıkmaktadır. Bu belirgin değişiklikler bireyin hayatında stres yaratarak bir takım istenmeyen huzursuzluklar, fiziksel ve psikolojik şikayetler yaşanmasına neden olur. Bu yoğun ve şiddetli anksiyete hali bireylerde bir takım fizyolojik ve psikolojik tepkilere yol açar. Bu tepkiler genelde aşağıdaki gibidir.
• Kalp çarpıntısı
• Mide bulantısı
• Denge kaybı
• Baş dönmesi
• Baş ağrısı
• Nefes darlığı
• Hızlı nabız atışı
• Terleme
• Titreme
• Bayılma hissi
• Kusma • Ağızda kuruluk
• Vücutta uyuşukluk ve karıncalanma hissi( el,ayak vs.)
• Kalp krizi geçiriyor hissi
• Ölüm korkusu
• Kontrolü kaybetme hissi
• Odaklanma güçlüğü
• Ani terleme veya üşüme
• Nefes almada zorluk, boğulma hissi
PANİK ATAK SEBEBİ NEDİR?
Panik atak çoğunlukla ortada bir neden yokken gelişir. Ancak panik atağın ortaya çıkmasında genetik yatkınlık, bireyin çocukluk çağında yaşadığı travmalar veya ani gelişen olumsuz yıpratıcı olayların gelişimi, bireylerin strese yatkınlığı, olumsuz durumlara yatkınlığı, uyuşturucu madde kullanımı gibi durumlar panik atak oluşmasını arttıran etkenlerdir. Bunun yanı sıra, travma sonrası stres bozukluğu , obsesif kompulsif bozukluk, agorafobi gibi rahatsızlıklar da panik atak oluşumunda etkili olabilir. Panik atak genelde, 5 ile 10 dakika arasında gelişen korku nöbetlerinin ardından kendiliğinden geçer. Bu ataklar sonucunda birey kendini yorgun ve bitap düşmüş halde olarak tanımlar. Pek çok kişi aslında hayatının bir ya da iki döneminde panik atak belirtisi gösteren durumlar yaşar. Ancak bu belirtilerin normalden fazla sıklaşması, tekrarlanması kişilerde bu korkunun geçemeyeceğine yönelik oluşan düşüncelerinin varlığı panik bozukluğu olarak adlandırılır.
NASIL KONTROL ALTINA ALINIR?
Panik atak kişilerde kaygı ve korkuya yol açar. Bu nedenle bireylerin yaşadığı durumu anlamlandırması, panik atağın ne olduğu hakkında bilgi sahibi olması önemlidir. Bireyler panik atak geçirdikleri sırada yoğun strese maruz kaldıkları için etrafta kontrolü kaybedecekleri ve ölecekleri yönünde bilişsel çarpıtmalar geliştrirler. Panik atak esnasında;
• Panik atağın bir zihin durumu olduğunun farkedilerek yalnız olmadığının bilinmesi cesaret verecektir.
• Endişeye kapılmadan bunun bir atak olduğu ve geçeceği yönünde inanç geliştirmeleri önemlidir.
• Hızlı nabız artışları ve solunumu kontrol altına almak amacıyla nefes egzersizleri yapmak faydalı olacaktır.
• Bu esnada bireyin nefesine odaklanması, burundan nefes aldıktan sonra birkaç saniye sayarak ağızdan nefes vermesi sakinleşmesine yardımcı olacaktır.
• Nefes egzersizlerini solunum normale dönünceye kadar yapılması sakinleşme adına etkili olacaktır.
• Panik atak esnasında vücut kontrolünün sağlanması bireyi rahatlatacaktır. Bu nedenle ortamın uygunluğu durumunda el, ayak kaslarına odaklanması sıkıp gevşetilmesi sakinleşmesine yardımcı olacaktır.
• Panik atak geçirilen ortamlardan kaçmamak ve panik atak geçiren kişilerle tanışmak bireyi yalnız olmadığı ve bu durumun geçeçeği yönünde iyimser tutum sergilemesine katkı sunacaktır.
HANGİ DURUMDA DESTEK ALINMALI?
Panik atak durumunun bireylerin hayatında bir ya da iki kez yaşamaları normal kabul edilmekle birlikte bu atakların artması, kişinin fiziksel, psikolojik, sosyal hayatının olumsuz etkilenmesi durumunda vakit kaybetmeden bir uzmana başvurması önemlidir. Panik atak tedavisinde çoğunlukla ilaç tedavisi ve psikoterapi uygulamaları yer almaktadır. İlaç tedavisi bireye özel uygulanmakta olup doktor kontrolü ile ilerleme sağlanmaktadır.Bunun yanında bilişssel davranışçı terapi gibi müdahalelerle kişilere panik atakla nasıl başa çıkacakları, ne şekilde önleyebilecekleri konusunda destek olunmaktadır.
Demet ÇİFTÇİLER